Το πλήθος καθώς και η διαφορετικότητα των παραγόντων που προκαλούν την τριχόπτωση, καθιστούν πρόκληση τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία.
Η τριχόπτωση έχει τεράστιες ψυχολογικές συνέπειες, μιας και τα αποτελέσματα της εστιάζουν στο τριχωτό της κεφαλής, σημείο που αποτελεί κέντρο αναφοράς του εαυτού μας και της σύγχρονης αισθητικής αντίληψης για την εικόνα μας γενικότερα.
Αν εξαιρέσουμε τη φυσιολογική τριχόπτωση, κατά την οποία καθημερινά χάνονται τρίχες λόγω της φυσικής ανανέωσης, σε παθολογικό επίπεδο η τριχόπτωση χαρακτηρίζεται από αυξημένο αριθμό τριχών που πέφτουν καθημερινά χωρίς στη συνέχεια να αντικαθίστανται από νέες. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται σταδιακά αραίωση στο τριχωτό της κεφαλής, που ονομάζεται αλωπεκία.
Το πλήθος καθώς και η διαφορετικότητα των παραγόντων που προκαλούν την νόσο, καθιστούν πρόκληση τη διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία, η οποία χωρίς την κατάλληλη σταδιοποίηση αλλά και παρακολούθηση κατά την διάρκεια της θεραπευτικής αγωγής, δεν μπορεί να δώσει σωστά και επιστημονικά τεκμηριωμένα αποτελέσματ
Είναι πάντοτε το πρώτο απαραίτητο βήμα για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης.
Η διαδικασία της αραίωσης των τριχών είναι τόσο σταδιακή που τις περισσότερες φορές δεν είναι ορατή από την αρχή. Ακόμα και το άτομο που επηρεάζεται από αυτήν, δεν την προσέχει άμεσα. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να συγκρίνει το πώς αυτή πιθανόν εξελίσσεται, σταθεροποιείται ή αναστρέφεται.
Η τριχοσκόπηση είναι η πλέον αξιόπιστη μέθοδος για τη διάγνωση των παθήσεων του τριχωτού της κεφαλής. Πραγματοποιείται ουσιαστικά δερματοσκόπηση των τριχών με τη χρήση χειροκίνητου δερματοσκοπίου ή βιντεομικροσκοπίου πολωμένου φωτός.  Η πλήρης καταγραφή της κατάστασης των τριχοθυλακίων όσον αφορά τον αριθμό, την ποιότητα και το πάχος των τριχών, ανά 3μηνο ή 6μηνο, είναι ένα αντικειμενικό μέτρο σύγκρισης της αποτελεσματικότητας της θεραπείας που συστήνεται, αφού μας δίνει τη δυνατότητα να καταγράφουμε κάθε τετραγωνικό εκατοστό  της επιφανείας του τριχωτού της κεφαλής, πριν και μετά.